Xác định khoảng tham chiếu 14 chỉ số hoá sinh bằng phương pháp Multiplex-ELISA (Qplex)

Abstract

Viêm là một quá trình sinh lý của cơ thể để đáp ứng lại với các tác động nội sinh và ngoại sinh. Tuy nhiên, tình trạng viêm mạn tính có thể gây ra những hậu quả bất lợi. Tình trạng lão hóa có liên quan đến sự gia tăng mức độ lưu hành của các cytokin trong cơ thể và các dấu hiệu tiền viêm. Những thay đổi liên quan đến tuổi già trong hệ thống miễn dịch, được gọi là tăng sinh miễn dịch và sự tăng tiết cytokin của mô mỡ, là nguyên nhân chính gây ra tình trạng viêm mãn tính. Hiện tượng này được gọi là “lão hóa viêm”.1 ELISA là một trong những phương pháp tốt để đo các cytokin riêng lẻ. Gần đây mảng đa hợp (multiplex arrays) được phát triển từ các xét nghiệm ELISA truyền thống với mục đích đo nhiều cytokin trong một mẫu cùng một lúc. Multiplex-ELISA đem đến nhiều ưu điểm: lượng mẫu cần thiết ít hơn, hiệu quả về mặt thời gian và chi phí, khả năng đánh giá mức độ của một phân tử gây viêm nhất định trong bối cảnh của nhiều phân tử khác,…2 Multiplex-ELISA ngoài việc đo các nhóm cytokin còn phân tích được nhiều chỉ số liên quan đến viêm như: Leptin, Adiponectin, Ghrelin, Resistin, CRP, Ferritin, BDNF,…3 Các cytokin và các chỉ số liên quan tới viêm đã được nghiên cứu sâu hơn trong những năm gần đây, những nghiên cứu lâm sàng cũng đã được tiến hành để xác định vai trò cytokin trong y học, đặc biệt trong lão hóa và dấu hiệu tuổi tác. Tuy nhiên trên phương diện sử dụng cytokin như một dấu ấn sinh học trong quá trình chẩn đoán, ở Việt Nam cũng như ở trên thế giới chưa có nhiều nghiên cứu về xây dựng khoảng tham chiếu (khoảng giá trị bình thường) cho cytokine và các chỉ số liên quan tới viêm bằng phương pháp phổ biến như điện hóa phát quang, hóa phát quang, huỳnh quang…và đặc biệt là chưa có nghiên cứu nào về multiplex-ELISA. Cytokine và các chỉ số liên quan đến viêm trong hầu hết các nghiên cứu đều cho thấy có sự thay đổi đáng kể theo tuổi, giới tính, vị trí địa lý, môi trường, lối sống và biến thể di truyền.4-8 Vì vậy việc cung cấp khoảng tham chiếu đặc hiệu cho mỗi phòng xét nghiệm là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết, đặc biệt là trên nhóm quần thể lớn tuổi (từ 60 tuổi trở lên). Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi thực hiện đề tài “Xác định khoảng tham chiếu 14 chỉ số hoá sinh bằng phương pháp Multiplex-ELISA (Qplex)” được tiến hành nhằm mục tiêu: Xác định khoảng tham chiếu 14 chỉ số hoá sinh BDNF, IL-1b, IL-6, IL-18, IL-10, TNFα, IFNγ, TNFRI, Ghrelin, Leptin, Resistin, Ferritin, CRP, Adiponectin bằng phương pháp Multiplex-ELISA (Qplex) trên đối tượng người cao tuổi tại Việt Nam.