Thực trạng sử dụng thuốc chống viêm ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp điều trị thuốc sinh học tại khoa Cơ xương khớp bệnh viện Bạch Mai

Abstract

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn thường gặp với mục tiêu điều trị là dựa trên việc giảm đau, cải thiện chức năng và ngăn ngừa tổn thương khớp. Phương pháp hiện tại tập trung vào việc điều trị sớm bệnh bằng thuốc chống thấp khớp cơ bản hoặc thuốc sinh học ngay sau khi chẩn đoán. Khuyến nghị là bắt đầu sử dụng DMARD kết hợp trong khi DMARD sinh học thường được khuyến cáo sau khi điều trị thất bại với thuốc kinh điển. Mặc dù có sự xuất hiện của các thuốc sinh học, các thuốc có vai trò như thuốc điều trị đích trong viêm khớp dạng thấp mang lại hiệu quả điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp rất tốt và song song với điều trị các thuốc sinh học, thuốc chống viêm kiểm soát đau và giảm tình trạng khớp viêm trong giai đoạn đầu khi các thuốc sinh học chưa có tác dụng trên bệnh nhân. Khi bệnh nhân có đáp ứng tốt với các thuốc sinh học, cần giảm liều các thuốc điều trị triệu chứng như các thuốc chống viêm, giảm đau. Mặc dù vậy trên lâm sàng, thuốc chống viêm vẫn được sử dụng rộng rãi được bệnh nhân và các bác sĩ kê đơn rất nhiều và duy trì điều trị tương đối dài trong việc điều trị bệnh. Theo khuyến cáo của EULAR: glucocorticoid nên được sử dụng một cách thận trọng và tốt nhất là chỉ trong thời gian ngắn và cần được giảm dần càng nhanh càng tốt phù hợp với tình trạng lâm sàng và tương tự, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) là liệu pháp điều trị triệu chứng hiệu quả, nhưng nên được sử dụng với liều hiệu quả tối thiểu trong thời gian ngắn nhất có thể, sau khi đánh giá các nguy cơ về đường tiêu hóa, thận và tim mạch. Vì vậy, để đánh giá thực trạng điều trị bệnh nhân viêm khớp dạng thấp tại khoa Cơ xương khớp Bệnh viện Bạch Mai, chúng tôi tiến hành nghiên cứu để đánh giá thực trạng sử dụng thuốc chống viêm ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp điều trị thuốc sinh học tại khoa cơ xương khớp bệnh viện Bạch Mai. Kết quả: 81% bệnh nhân đang dùng thuốc chống viêm, trong đó 79% dùng GC và 21% dùng NSAIDs; 97% bệnh nhân dùng GC ở liều thấp (≤8 mg methylprednisolon/ ngày) và thời gian dùng thuốc GC từ 6 tháng đến 1 năm chiếm tỉ lệ lớn nhất; NSAIDs được dùng nhiều là thuốc ức chế chọn lọc COX-2, trong đó celecoxib chiếm tỉ lệ lớn nhất; liều NSAIDs đa số dùng ở liều thấp và thời gian dùng thuốc từ 1 đến 5 năm chiếm đa số; 91,1% bệnh nhân đang dùng thuốc chống viêm có mức độ hoạt động thấp và không hoạt động; bệnh nhân có tình trạng biến dạng khớp làm tăng sử dụng thuốc chống viêm (p=0,025); điểm DAS28 càng cao thì thuốc GC được sử dụng nhiều hơn NSAIDs (p=0,022).