TỔNG QUAN HỆ THỐNG CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT DÍNH KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM

Abstract

Dính khớp thái dương hàm là bệnh lý khó điều trị và để lại hậu quả nặng nề: hạn chế há miệng, khó ăn nhai, bất cân xứng phát triển xương mặt, thiểu sản xương hàm dưới, những trường hợp dính khớp nặng có thể gây hội chứng ngừng thở khi ngủ 1. Theo nghiên cứu của Long Xia và cộng sự năm 2019 trên 71 bệnh nhân dính khớp thái dương hàm cho thấy tỷ lệ bất cân xứng mặt trên nhóm bệnh nhân dính khớp khoảng 36% cũng như tỷ lệ ngừng thở khi ngủ trên nhóm bệnh nhân dính khớp nặng khoảng 30%2. Điều trị dính khớp thái dương hàm đòi hỏi một quá trình toàn diện từ phẫu thuật cắt khối dính sau đó là phẫu thuật chỉnh hình xương và điều trị nắn chỉnh răng và phục hình răng đi kèm 3-5, với mục đích điều trị trước tiên là đạt biên độ há miệng lớn nhất có thể đồng thời giảm bớt hẹp đường thở thông qua việc giải phóng khối dính 6. Hiện nay có 2 phương pháp điều trị bệnh lý dính khớp thái dương hàm là điều trị không phẫu thuật và điều trị phẫu thuật. Điều trị không phẫu thuật gồm: lý liệu pháp, hướng dẫn bệnh nhân tập há miệng, tập vận động xương hàm dưới. Trong điều trị phẫu thuật, có rất nhiều cách thức khác nhau: Phẫu thuật cắt khối dính đơn thuần (Gap Arthroplasty), phẫu thuật cắt khối dính có đặt vật liệu giữa khớp (Interposition Arthroplasty) vật liệu này có thể là vật liệu tự thân (vạt cân cơ thái dương, vạt mỡ má…) hoặc vật liệu nhân tạo (silicon), phẫu thuật cắt khối dính có phục hồi khớp bằng vật xương tự thân (Autogenous Reconstruction), phẫu thuật cắt khối dính có phục hồi khớp bằng phức hợp lồi cầu ổ chảo nhân tạo (Total Joint Replacement) 7,8. Hiệu quả cũng như chỉ định phẫu thuật cho từng phương pháp còn chưa được làm rõ, đồng thời mức độ bằng chứng của các nghiên cứu về phẫu thuật dính khớp thái dương hàm còn thấp vì chủ yếu là nghiên cứu hồi cứu. Tổng 2 quan hệ thống đem lại bằng chứng nghiên cứu có sức thuyết phục cao, đặc biệt trong những bệnh lý có số lượng bệnh nhân không nhiều khó thiết kế nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng. Từ những lý do trên, chúng tôi thực hiện nghiên cứu: “Tổng quan hệ thống các phương pháp điều trị phẫu thuật dính khớp thái dương hàm” với 2 mục tiêu: 1. Mô tả các thiết kế nghiên cứu đánh giá hiệu quả điều trị phẫu thuật dính khớp thái dương hàm từ các công trình đã công bố. 2. So sánh kết quả điều trị phẫu thuật dính khớp thái dương hàm từ các nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam.