ỨNG DỤNG MỘT SỐ CHỈ SỐ HÓA SINH VÀ CYSTATIN C NGHIÊN CỨU THAY ĐỔI CHỨC NĂNG THẬN Ở BỆNH NHÂN ĐA U TỦY XƯƠNG TẠI VIỆN HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU TRUNG ƯƠNG 2018-2020

Abstract

Đa u tủy xương là một bệnh ác tính dòng lympho đặc trưng bởi sự tích lũy các tương bào (tế bào dòng plasmo) trong tủy xương, sự có mặt của globulin đơn dòng trong huyết thanh và/ hoặc trong nước tiểu gây ra hủy hoại các cơ quan. 1 ĐUTX chiếm 1% trong các bệnh ác tính nói chung và khoảng trên 10% các bệnh máu ác tính. Trong ĐUTX hay gặp nhất là thể bệnh IgG (chiếm tới 60%), IgA khoảng 20%, chuỗi nhẹ chiếm 20%, thể bệnh IgD và IgE rất hiếm gặp 2. Tỷ lệ mắc bệnh khác nhau theo lứa tuổi và chủng tộc. Bệnh có thể biểu hiện từ không có triệu chứng, đến những triệu chứng như đau xương, thiếu máu, nhiễm trùng… và đặc biệt có thể gây tổn thương thận dẫn đến suy thận. Suy thận trong ĐUTX là một biến chứng hay gặp, ảnh hướng đến khả năng sống còn cũng như kết quả điều trị ĐUTX. Do đó, đánh giá chính xác chức năng thận và chẩn đoán sớm suy thận là yêu cầu cấp thiết trong điều trị hiện nay. Các thông số đánh giá mức lọc cầu thận trong lâm sàng đã và đang sử dụng dựa trên chỉ số creatinin (huyết thanh hoặc huyết tương và nước tiểu),…với những thông số trên cách đánh giá đôi khi có những sai biệt nhất định so với mức lọc thực của cầu thận. Đánh giá độ thanh thải creatinin nội sinh đòi hỏi phải thu thập nước tiểu 24 giờ, khó khăn để thực hiện trên các bệnh nhân ngoại trú hay khi làm xét nghiệm sàng lọc. Khác với creatinin, nồng độ Cystatin C trong máu không phụ thuộc vào tuổi, giới, cân nặng, chiều cao và khối cơ của người bệnh. Chỉ số này đặc biệt hữu ích giúp cho việc phát hiện sớm bệnh thận trong khi các thông số cũ như ure, creatinin, hệ số thanh thải creatinin có thể hầu như bình thường. 2 Xuất phát từ những vấn đề nêu trên chúng tôi tiến hành đề tài: “Ứng dụng một số chỉ số hóa sinh và Cystatin C nghiên cứu thay đổi chức năng thận ở bệnh nhân đa u tủy xương tại viện Huyết học – Truyền máu trung ương 2018 - 2020” với các mục tiêu sau: 1. Mô tả một số chỉ số hóa sinh ở bệnh nhân đa u tủy xương tại viện Huyết học – Truyền máu trung ương giai đoạn 2018 - 2020. 2. Phân tích vai trò của chỉ số Cystatin C trong phát hiện thay đổi chức năng thận ở nhóm bệnh nhân nghiên cứu.