ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ AMIDAN ĐƯỢC PHẪU THUẬT

Abstract

Ung thư amiđan là bệnh phát sinh do sự biến đổi ác tính của tế bào biểu mô phủ amiđan hoặc các mô liên kết trong cấu trúc amiđan. Ung thư amiđan thường được xếp trong nhóm ung thư vùng họng miệng (oropharynx) gồm: amiđan, màn hầu, đáy lưỡi, thành sau họng. Các ung thư họng miệng đều có những điểm tương đồng về đặc điểm dịch tễ, nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ, triệu chứng học, sự xâm lấn, thái độ điều trị, cũng như tiên lượng bệnh. Ung thư họng miệng khá hiếm gặp, trong đó hay gặp nhất là tại amiđan. Tại Việt Nam, khoảng 40% ung thư đầu cổ xảy ra ở khoang miệng và ung thư amiđan chiếm 1-3% tổng số các loại ung thư nói chung. Các triệu chứng của bệnh xuất hiện tương đối sớm (cảm giác vướng, khó chịu ở vùng họng), song do nhiều nguyên nhân khác nhau nên chẩn đoán ban đầu dễ nhầm với các bệnh khác biểu hiện tại amiđan như: viêm đặc hiệu (lao, giang mai), viêm amiđan quá phát…nên dẫn tới thái độ điều trị bệnh không đúng. Ngoài ra do thái độ chủ quan thiếu hiểu biết về bệnh ung thư và thiếu quan tâm đến bệnh tật nên khi phát hiện bệnh thường muộn, dẫn đến hạn chế kết quả điều trị và tiên lượng bệnh xấu. Điều trị ung thư amiđan trên thế giới có sự khác nhau rõ rệt tùy theo tác giả: Canis và cộng sự1 phẫu thuật kết hợp vét hạch cổ cùng tia xạ hoặc hoá chất sau phẫu thuật; Amornmarn và cộng sự2, Calais và cộng sự3, Antonello và cộng sự4 dùng xạ trị đơn thuần; Mendenhall và cộng sự5 áp dụng xạ trị kết hợp vét hạch cổ; các tác giả Kajanti và cộng sự6, Thompson và cộng sự7, Hicks và cộng sự8 áp dụng xạ trị đơn thuần với ung thư giai đoạn sớm và xạ trị phối hợp phẫu thuật với giai đoạn muộn, các tác giả Rabuzzi và cộng sự9, Friesland và cộng sự10, áp dụng xạ trị tiền phẫu rồi phẫu thuật sau đó xạ trị hậu phẫu. Các nghiên cứu về ung thư amiđan ở Việt Nam có thể kể đến nghiên cứu của tác giả Nguyễn Đình Phúc11 , đã đưa ra một số nhận xét về đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học của ung thư amiđan (gồm cả biểu mô và liên kết), cũng như kết quả điều trị qua theo dõi thời gian sống 3 năm, 5 năm. Tác giả Trần Bảo Ngọc12 có nghiên cứu về kết quả xạ trị đơn thuần trong ung thư amiđan, qua theo dõi thời gian sống và mối liên quan giữa thời gian sống với giai đoạn u, giai đoạn hạch, với mô bệnh học. Tác giả Ngô Quang Hùng13 có nghiên cứu về hết hợp hoá xạ trị trong ung thư amiđan, qua theo dõi thời gian sống và mối liên quan với phương pháp điều trị, giai đoạn u, giai đoạn hạch, mô bệnh học. Tại bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương ung thư amiđan được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật, sau đó tuỳ thuộc giai đoạn sau phẫu thuật có thể kết hợp với xạ trị hoặc hoá xạ trị. Chính vì vậy xuất phát từ mong muốn tổng kết kết quả điều trị ung thư amiđan được phẫu thuật tại bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với hai mục tiêu sau: 1. Đánh giá kết quả điều trị ung thư amiđan được phẫu thuật. 2. Phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị.