KHẢO SÁT TÌNH TRẠNG THOÁI HÓA KHỚP GỐI NGUYÊN PHÁT Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2

Abstract

Đái tháo đường và thoái hóa khớp gối là hai căn bệnh phổ biến và là mối đe dọa đến sức khỏe cộng đồng. Trong số các bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa thì bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) là căn bệnh phổ biến nhất và tỷ lệ mắc ngày càng gia tăng nhanh trên giới ở cả những nước phát triển và những nước đang phát triển. Theo thông báo mới nhất của Liên đoàn đái tháo đường thế giới (IDF), năm 2019 toàn thế giới có 463 triệu người bị bệnh đái tháo đường (ở độ tuổi từ 20-79) tới năm 2045 con số này sẽ là 700 triệu, tăng 51% . Tổ chức y tế thế giới (WHO) dự đoán bệnh đái tháo đường sẽ là một trong những vấn đề sức khỏe chính trong thế kỷ 21 và ước tính 80% các ca bệnh mới sẽ là ở những nước đang phát triển trong đó có Việt Nam . Thoái hóa khớp (THK) là bệnh cơ xương khớp thường gặp nhất dẫn đến đau khớp, cứng khớp và hạn chế vận động. Nó là tình trạng thoái hóa của sụn khớp gây mòn, rách sụn khớp kèm theo những thay đổi ở phần mềm và xương dưới sụn. Thoái hóa khớp có thể xảy ra ở tất cả các khớp trong đó hay gặp nhất là thoái hóa khớp gối. Ước tính trên toàn thế giới có 9,6% nam giới và 18,0% phụ nữ trong độ tuổi ≥60 bị thoái hóa khớp gối có triệu chứng. Dự báo đây là nguyên nhân gây tàn tật thứ tư vào năm 2020 và vì vậy nó được coi như một thách thức với sức khỏe cộng đồng trong những năm tới . Không chỉ vậy, người ta còn thấy rằng hai căn bệnh này có mối liên hệ với nhau. Các nghiên cứu gần đây cho thấy các yếu tố chuyển hóa (béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp và rối loạn lipid máu) và hội chứng chuyển hóa (MetS) có thể liên quan đến bệnh lý thoái hóa khớp gối. Nguy cơ mắc THK gối ở người béo phì tăng gấp 7 lần người bình thường . Sự tiến triển của hẹp khe khớp ở nhóm có ĐTĐ type 2 nhiều hơn so với nhóm không đái tháo đường. Sự liên quan này vẫn rõ sau khi được điều chỉnh các yếu tố về giới tính, tuổi, BMI, tình trạng THA và rối loạn mỡ máu . ĐTĐ và thoái hóa khớp có chung các yếu tố nguy cơ là tuổi cao, hội chứng chuyển hóa, ít hoạt động thể lực, béo phì. THK không phải là nguyên nhân của ĐTĐ và ngược lại. Tuy nhiên, người mắc ĐTĐ có triệu chứng đau khớp với một lối sống ít vận động kèm theo béo phì sẽ góp phần làm cho vấn đề kiểm soát đường máu của người bệnh gặp khó khăn hơn. Bên cạnh đó, người bị thoái hóa khớp mắc ĐTĐ type 2 có tình trạng giảm đáp ứng chống viêm và giảm đáp ứng chống thoái hóa tại các mô hoạt dịch . Thậm chí, bệnh ĐTĐ type 2 hiện được coi là một yếu tố nguy cơ bổ sung của viêm khớp . Tình trạng sử dụng thuốc giảm đau chống viêm ở bệnh nhân THK có thể gây ảnh hưởng xấu tới chức năng thận vốn đã bị tổn hại do bệnh lý ĐTĐ. Trên thế giới, mối liên hệ giữa hai bệnh này đã và đang được quan tâm nghiên cứu. Ở trong nước, vấn đề này còn chưa được quan tâm nhiều. Do đó để tìm hiểu rõ hơn mối liên hệ này chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Khảo sát tình trạng thoái hóa khớp gối nguyên phát ở bệnh nhân đái tháo đường type 2” với hai mục tiêu nghiên cứu: 1. Xác định tỷ lệ thoái hóa khớp gối nguyên phát ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. 2. Nhận xét một số yếu tố liên quan với tỷ lệ và mức độ thoái hóa khớp gối nguyên phát ở bệnh nhân đái tháo đường type 2.