Đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm điều trị tại bệnh viên Da Liễu Trung Ương

Abstract

Vảy nến là bệnh da mạn tính, tiến triển từng đợt, dai dẳng, tác động tiêu cực đến thể chất và tâm lý xã hội của người bệnh.1 Bệnh vảy nến chiếm tỷ lệ khoảng 2-3% dân số trên thế giới.2 Cơ chế bệnh sinh chưa rõ ràng, tuy nhiên thường gặp ở những người có sẵn yếu tố di truyền, miễn dịch, khởi phát dưới tác động yếu tố thuận lợi như chấn thương, nhiễm khuẩn khu trú, stress. Tỷ lệ mắc các bệnh đi kèm cao bao gồm viêm khớp vảy nến, hội chứng chuyển hóa, bệnh tim mạch, gan nhiễm mỡ không do rượu, bệnh viêm ruột cũng như các rối loạn tâm thần, đặc biệt là lo âu và trầm cảm.3 Trầm cảm là một rối loạn tâm thần thường gặp của bệnh vảy nến. Tỷ lệ trầm cảm ở người bệnh vảy nến được ước tính từ 19,2% đến 62% theo các nghiên cứu khác nhau.4 Theo Darko Biljan và công sự năm 2009 tỉ lệ rối loạn trầm cảm ở bệnh nhân vảy nến là 19,2%.5 Theo một nghiên cứu mô tả cắt ngang của Schmitt J và cộng sự (2007) có 32% bệnh nhân trầm cảm.6 Trầm cảm góp phần làm tình trạng bệnh vảy nến tiến triển nặng hơn.7 Trầm cảm ở người bệnh vảy nến ảnh hưởng nhiều đến công việc, chất lượng cuộc sống đặc biệt là tâm lý người bệnh do triệu chứng bệnh biểu hiện chủ yếu là trên da khiến bệnh nhân bị kỳ thị dẫn đến có nhiều phản ứng tiêu cực như xấu hổ, bối rối, tự ti, mặc cảm, thậm chí dẫn đến có ý tưởng và hành vi tự sát. Theo nghiên của Frank H (2019) từ 12 quốc gia châu Âu, có 17,3% bệnh nhân có ý tưởng tự sát.8 Với những hậu quả nghiêm trọng mà trầm cảm gây ra trên bệnh vảy nến, việc phát hiện và điều trị sớm trầm cảm có ý nghĩa quan trọng trong giảm triệu chứng, làm giảm tiến triển của bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm tỷ lệ tử vong, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Có rất nhiều nghiên cứu trên thế giới đã xác định được một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở người bệnh vảy nến như tuổi, giới, trình độ học vấn, mức thu nhập, mức độ tổn thương da,9–11…. Tuy nhiên, các kết quả thu được vẫn còn chưa nhất quán. Việc nghiên cứu mối liên quan giữa những đặc điểm đó với rối loạn trầm cảm giúp dự báo tỷ lệ trầm cảm ở người bệnh vảy nến. Triệu chứng trầm cảm ở người bệnh vảy nến và các yếu tố liên quan đã được nghiên cứu rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, tuy nhiên tại Việt Nam vấn đề này còn chưa được chú trọng nên việc chẩn đoán và điều trị còn hạn chế, bệnh nhân được khám hoặc hội chẩn chuyên khoa tâm thần thường muộn. Do đó, chúng tôi tiến hành đề tài: “Đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm ở người bệnh vảy nến điều trị tại bệnh viện Da Liễu Trung Ương” với mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm ở người bệnh vảy nến điều trị tại bệnh viện Da Liễu Trung Ương. 2. Phân tích mối liên quan đến rối loạn trầm cảm ở nhóm đối tượng nghiên cứu trên.