Đánh giá tác dụng của sóng ngắn kết hợp viên hoàn cứng Độc hoạt tang ký sinh điều trị thoái hóa khớp gối

Abstract

Thoái hóa khớp (THK) là một bệnh lý khớp mạn tính mà đặc trưng là tổn thương sụn khớp, kèm theo tổn thương xương dưới sụn, dây chằng, cơ cạnh khớp và màng hoạt dịch. Đây là một trong những bệnh lý về khớp phổ biến nhất ở người cao tuổi mà nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh còn chưa rõ ràng, trong đó phổ biến nhất là giả thiết về sự lão hóa và tình trạng chịu áp lực quá tải kéo dài của sụn khớp1,2,3. Thoái hóa khớp (THK) là căn bệnh có thể gặp ở mọi chủng tộc, dân tộc, mọi điều kiện khí hậu, địa lý, kinh tế3. Ở Mỹ, hằng năm có 21 triệu người mắc THK với 4 triệu người phải nằm viện, khoảng 100.000 bệnh nhân không thể đi lại được do THK gối nặng. THK là nguyên nhân gây tàn tật cho người có tuổi đứng thứ 2 sau bệnh tim mạch4. Với tuổi thọ trung bình ngày càng cao và sự gia tăng béo phì trong dân số nói chung, tỷ lệ mắc thoái hóa khớp gối ngày càng tăng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống và nền kinh tế xã hội. Ở Việt Nam, THK gối đứng hàng thứ ba (4,66%) trong các bệnh có tổn thương khớp, trong đó THK gối chiếm 56,5% tổng số các bệnh khớp do thoái hóa cần điều trị nội trú. Tỉ lệ THK gối của bệnh viện Bạch Mai từ 1991-2000 là 4,66% số bệnh nhân điều trị nội trú tại khoa cơ xương khớp5. Cho đến nay, việc điều trị THK gối tốn kém cho cá nhân người bệnh và cả xã hội trong khi hiệu quả điều trị nhiều khi chưa đạt được mong muốn. Các biện pháp điều trị nội khoa và ngoại khoa điều trị thoái hóa khớp gối chủ yếu chỉ nhằm điều trị triệu chứng bệnh và chưa đạt được tới đích cải thiện được chất lượng sụn khớp, thậm chí chưa thể làm ngừng quá trình thoái hóa. Điều trị nội khoa bằng phương pháp dùng thuốc như giảm đau, NSAIDs, Steroids có tác dụng nhanh nhưng hay gây nhiều biến chứng như viêm loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, tổn thương gan, thận...Bên cạnh đó biện pháp không dùng thuốc như sử dụng nhiệt, điện, vận động trị liệu, đặc biệt là sóng ngắn điều trị đã được nghiên cứu, ứng dụng và chứng minh mang lại hiệu quả rõ rệt trong điều trị THK gối6,7,8. Gần đây một số biện pháp mới trong điều trị THK đã ra đời như liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu tự thân hay liệu pháp tế bào gốc mô mỡ tự thân tiêm nội khớp đã mở ra một hướng đi mới: điều trị nhắm đích, nhằm đem lại hiệu quả tối ưu trong điều trị THK gối, qua đó có thể điều trị bảo tồn khớp một cách tự nhiên, sinh lý nhất9,10. Theo Y học cổ truyền (YHCT) THK gối thuộc phạm vi chứng Tý11. Nguyên nhân chủ yếu do tuổi cao, chính khí suy giảm, tà khí (phong hàn thấp) xâm nhập gây nên bệnh. Điều trị thường kết hợp phương pháp không dùng thuốc và dùng thuốc. Có nhiều bài thuốc quý điều trị THK gối như: Độc hoạt tang ký sinh, Tam tý thang… đã được sử dụng và đem lại hiệu quả tốt 12. Ngày nay việc kết hợp thuốc YHCT và phương pháp trị liệu không dùng thuốc đã được nhiều cơ sở y tế ứng dụng hiệu quả trong phục hồi chức năng khớp, trong đó phải kể đến liệu pháp sóng ngắn điều trị. Trên lâm sàng sự kết hợp giữa sóng ngắn trị liệu kết hợp bài thuốc YHCT để điều trị THK gối đã cho thấy có tác dụng giảm đau, giảm viêm, cải thiện chức năng vận động khớp gối rõ rệt, đồng thời chưa ghi nhận tác dụng phụ. Tuy nhiên chưa có các nghiên cứu khoa học đánh giá tác dụng của sự phối hợp này trong điều trị THK gối. Do vậy, nhằm góp phần cung cấp những bằng chứng khoa học cho phương pháp trên, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá tác dụng của sóng ngắn kết hợp viên hoàn cứng Độc hoạt tang ký sinh điều trị thoái hóa khớp gối” với các mục tiêu sau: 1. Đánh giá tác dụng điều trị thoái hóa khớp gối bằng sóng ngắn kết hợp viên hoàn cứng Độc hoạt tang ký sinh. 2. Khảo sát tác dụng không mong muốn của phương pháp can thiệp.