NGHIÊN CỨU SỰ THAY ĐỔI BỀ MẶT NHÃN CẦU SAU ĐIỀU TRỊ SỤP MI GIAI ĐOẠN 2019-2020

Abstract

Mi mắt là một bộ phận có tác dụng bảo vệ nhãn cầu, tạo màng phim nước mắt, ngoài ra mi còn có chức năng thẩm mỹ. Bằng phản xạ chớp mắt, mi mắt dàn đều nước mắt trên giác mạc, đảm bảo tính trong suốt và ổn định của bề mặt nhãn cầu, giúp nhãn cầu thực hiện chức năng thị giác. Sụp mi là hiện tượng mi trên sa xuống thấp hơn vị trí bình thường ở tư thế nhìn thẳng1,2. Mi có thể sụp với các mức độ khác nhau, sụp mi có thể xảy ra một hoặc hai bên. Tùy theo mức độ sụp mi mà có thể ảnh hưởng đến chức năng thị giác, gây lệch đầu vẹo cổ, ảnh hưởng đến thẩm mỹ3. Có nhiều nguyên nhân gây ra sụp mi, bẩm sinh hoặc mắc phải, với nhiều cơ chế khác nhau2. Về mặt giải phẫu, mi mắt nằm ngay trước giác mạc, tạo áp lực đè thường xuyên lên giác mạc dẫn đến sự thay đổi một số cấu trúc và chức năng bề mặt nhãn cầu 4,5. Nghiên cứu của Shaw (2008) còn chỉ ra rằng ngay cả trên mắt bình thường ở các góc độ nhìn khác nhau, độ mở của khe mi khác nhau cũng gây ra sự thay đổi về khúc xạ, đặc biệt là mức độ loạn thị và trục loạn thị6. Phương pháp điều trị sụp mi chủ yếu là phẫu thuật. Y văn đã mô tả rất nhiều phương pháp phẫu thuật sụp mi. Nhìn chung các phương pháp được đề ra tùy thuộc biên độ vận động hay chức năng cơ nâng mi. Phương pháp hay được áp dụng: Nếu sụp mi nhẹ (độ 1) chức năng cơ nâng mi tốt có thể phẫu thuật cắt bỏ vạt da mi, làm ngắn cân cơ nâng mi được chỉ định với sụp mi có chức năng cơ nâng mi khá và trung bình, treo cơ trán được chỉ định khi chức năng cơ nâng mi yếu1,2. Việc phẫu thuật sụp mi giúp giải phóng trục thị giác và cải thiện về thẩm mĩ7,8. Tuy nhiên, muốn cải thiện chức năng thị giác một cách hoàn hảo nhất cho bệnh nhân sụp mi sau phẫu thuật cần thiết phải đánh giá các yếu tố trên bề mặt nhãn cầu như màng phim nước mắt, khúc xạ, chỉnh quang và điều trị nhược thị sớm (nếu có)9,10. Ở nước ngoài đã có nhiều nghiên cứu đánh giá các yếu tố biến đổi trên bề mặt nhãn cầu sau điều trị sụp mi như tình trạng khô mắt, sự thay đổi độ cong giác mạc, sự thay đổi khúc xạ sau phẫu thuật sụp mi 6,10,11. Ở Việt Nam cũng đã có rất nhiều nghiên cứu về sụp mi và hiệu quả điều trị sụp mi bằng phẫu thuật nhưng có rất ít nghiên cứu đề cập đến vấn đề biến đổi các yếu tố bề mặt nhãn cầu sau phẫu thuật sụp mi. Vì vậy chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Nghiên cứu sự thay đổi bề mặt nhãn cầu sau phẫu thuật sụp mi giai đoạn 2019-2020 ” với hai mục tiêu: 1. Đánh giá thay đổi bề mặt nhãn cầu trên bệnh nhân phẫu thuật sụp mi. 2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến tổn thương bề mặt nhãn cầu.