THỰC TRẠNG VỀ KIỂM SOÁT ĐA YẾU TỐ Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2 TẠI BỆNH VIỆN CHÂM CỨU TRUNG ƯƠNG

Abstract

Đái tháo đường là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng phát triển nhanh nhất của thế kỷ 21, một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, và là một trong ba bệnh không lây nhiễm có tốc độ phát triển nhanh nhất trên thế giới với những biến chứng nặng nề, làm suy giảm sự phát triển kinh tế xã hội toàn cầu. Bệnh được đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết mạn tính phối hợp với rối loạn chuyển hóa carbohydrat, lipid và protein do thiếu hụt của tình trạng tiết Insulin, tác dụng của insulin hoặc cả hai 1,2,3,4. Theo thống kê của IDF, ước tính có khoảng 463 triệu người mắc bệnh đái tháo đường (chiếm 9,3% dân số toàn cầu). Năm 2045, con số này sẽ tăng lên đến 700 triệu người (10,9% dân số). Khoảng 4,2 triệu người tử vong do bệnh đái tháo đường và các biến chứng của bệnh gây nên trên toàn cầu, 1,1 triệu ca tử vong tại châu Á. Vùng Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, là một trong những vùng có nguy cơ phải đối mặt với sự bùng nổ, gia tăng bệnh ĐTĐ cao nhất trong vòng 26 năm tới 5, 6. Tại Việt Nam, có tới 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường. ĐTĐ là nguyên nhân thứ 3 gây tử vong với nhiều biến chứng nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tim mạch, mù lòa, suy thận, và cắt cụt chi. Trong đó, tăng huyết áp là bệnh lý rất phổ biến ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 (chiếm tỷ lệ cao tới 50-70%), và thường có sẵn cùng với các yếu tố nguy cơ tim mạch chuyển hóa khác như rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc … 7, 8. Trong khi 70% ĐTĐ type 2 có thể dự phòng hoặc làm chậm tiến trình xuất hiện bệnh bằng tuân thủ lối sống lành mạnh, dinh dưỡng và tập thể dục hợp lý; Kiểm soát tốt đường huyết và các yếu tố nguy cơ sẽ làm giảm đáng kể các biến chứng và chi phí điều trị thì thực tế tại Việt Nam, công tác quản lý ĐTĐ chưa được tốt, điều trị bệnh ĐTĐ gặp rất nhiều khó khăn… Theo điều tra STEPSwise do Bộ Y Tế thực hiện năm 2015, ở nhóm tuổi 18 - 69, tỷ lệ bệnh đái tháo đường chưa được chẩn đoán trong cộng đồng là 68,9%. Trong đó, có tới 71,1% chưa được quản lý, 50% chưa đạt được mục tiêu điều trị 1, 6, 9. Có nhiều nghiên cứu về kiểm soát đường huyết và các yếu tố khác ở BN ĐTĐ type 2 tại nhiều bệnh viện và các cơ sở y tế nhưng chưa có nghiên cứu nào được thực hiện tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương. Tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương, công tác khám chữa bệnh cho đối tượng bảo hiểm y tế ban đầu mới được triển khai được hơn 3 năm. Quản lý người bệnh đái tháo đường cần được hệ thống, có quy trình cụ thể rõ ràng để có kế hoạch điều trị người bệnh toàn diện. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Thực trạng về kiểm soát đa yếu tố ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện Châm Cứu Trung ương” nhằm đưa ra các giải pháp hợp lý với mục tiêu sau: 1. Thực trạng về kiểm soát đa yếu tố (đường huyết, huyết áp và lipid máu) ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 đến khám và điều trị tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương. 2. Nhận xét một số yếu tố liên quan đến kiểm soát đa yếu tố ở nhóm đối tượng trên