NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN CHẢY MÁU NÃO ĐA Ổ

Abstract

Chảy máu trong não đa ổ (nhiều ổ xuất huyết nội sọ đồng thời) được định nghĩa là sự hiện diện của hai hay nhiều ổ máu tụ trong nhu mô não thuộc các vùng cấp máu của các động mạch khác nhau, không có sự liên tục giữa chúng và tỷ trọng của các ổ máu tụ trên phim chụp CLVT sọ não tương tự nhau (60 – 90 đơn vị Hounsfile)1. Nguyên nhân của chảy máu não đa ổ có thể rất đa dạng bao gồm tăng huyết áp, bệnh mạch máu não nhiễm amyloid, khối u não nguyên phát hoặc di căn, huyết khối xoang tĩnh mạch não, dị dạng mạch, viêm mạch, điều trị tiêu huyết khối hay sử dụng các liệu pháp kháng đông khác, rối loạn đông máu, nhiều ổ nhồi máu chuyển dạng xuất huyết…1,2. Các trường hợp nguyên nhân do chấn thương được loại trừ. So với xuất huyết não đơn độc, đây là một thực tế lâm sàng hiếm gặp, nó chiếm khoảng 0,8 - 14,4% các trường hợp xuất huyết trong não nói chung1,3–7. Tuy vậy, bệnh lí này có tỉ lệ tử vong rất cao (24,1 - 84%), và tiên lượng hồi phục cũng rất kém ở những bệnh nhân sống sót5,7–9. Một vài nghiên cứu gần đây cho thấy sự phổ biến của chảy máu não đa ổ ở Châu Á, đặc biệt là ở Đông Á, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan. Theo một phân tích gộp của Denchai Laiwattana và cộng sự vào năm 2014, 26 trong số 44 báo cáo về chảy máu não đa ổ đến từ Đông Á. Điều này gián tiếp cho thấy tỷ lệ mắc CMN đa ổ cao ở các nước châu Á so với các khu vực khác8. Từ những năm cuối thế kỉ 20 cho đến nay, vấn đề này đã được nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới và trong nước quan tâm, song thực tế các công trình nghiên cứu còn ít, chủ yếu là các báo cáo với các ca bệnh lẻ tẻ, số lượng bệnh nhân trong một nghiên cứu chưa nhiều. Yếu tố nguy cơ, nguyên nhân và cơ chế sinh lí bệnh của loại bệnh lí này vẫn chưa được làm sáng tỏ. Diễn biến lâm sàng cũng như hình ảnh học của bệnh không có sự thống nhất giữa các nghiên cứu.

Gần đây tại Việt Nam, với sự tiến bộ của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh đặc biệt là kĩ thuật chụp cộng hưởng từ sọ não cùng với độ dày lát cắt mỏng hơn trên phim chụp CLVT, chảy máu trong não đa ổ được phát hiện và quan tâm nhiều hơn nhất là trong việc tìm kiếm nguyên nhân để đưa ra các phương pháp điều trị tích cực. Tiến triển và tiên lượng của bệnh nhân cũng có nhiều thay đổi. Tuy nhiên cho đến nay, ở trong nước có rất ít nghiên cứu về vấn đề này. Vì vậy chúng tôi tiến hành: “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân chảy máu não đa ổ” nhằm 2 mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân chảy máu não đa ổ. 2. Nhận xét một số yếu tố liên quan đến tiến triển của bệnh nhân chảy máu não đa ổ.