Đề tài: Đánh giá kết quả phẫu thuật u tế bào khổng lồ xương bằng lấy u và ghép xương tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức

Abstract

ĐẶT VẤN ĐỀ

U tế bào khổng lồ xương là một dạng u nguyên bào xương hiếm gặp (khoảng 6% các u nguyên phát).1 Tần suất mắc bệnh hàng năm khoảng 1-6 người/1 triệu dân2 tại Mỹ, Úc, Nhật Bản và Thụy Điển.3,4 U thường gặp ở người trưởng thành (20 đến 50 tuổi)5-7 và tỷ lệ mắc bệnh ở nữ cao hơn nam (1,7/10 triệu nữ so với 1,5/10 triệu nam).2,5-7 Vị trí u thường xuất hiện ở các xương dài.7 Biểu hiện với triệu chứng đau và sưng cục bộ, giảm khả năng vận động của khớp, thường tiến triển nặng và điều trị gặp nhiều khó khăn.8 Hiếm khi u tế bào khổng lồ xương tiến triển thành ác tính (tỷ lệ di căn dưới 1%,7,9 vị trí di căn thường là phổi với tần suất 1-6%10,11). Nhưng nếu không điều trị, khối u sẽ phát triển liên tục, không kiểm soát dẫn đến phá hủy hoàn toàn xương, biến dạng vật lý cấu trúc xương, lan vào các mô mềm xung quanh và nặng nhất là mất chi.12 Phẫu thuật loại bỏ khối u bằng cắt bỏ rộng tại chỗ (wide excision) hoặc nạo u (intralesional curettage) là những chỉ định ưu tiên trong điều trị.12,13 Thách thức với phẫu thuật là loại bỏ càng nhiều khối u càng tốt trong khi vẫn giữ nguyên khớp.14 Cắt bỏ rộng tại chỗ đơn thuần thường có liên quan đến các biến chứng phẫu thuật lớn hơn và vận động chức năng chi kém hơn so với thời điểm trước khi được phẫu thuật.15,16 Do đó, việc cắt bỏ rộng tại chỗ thường kết hợp với tái cấu trúc xương bằng ghép xi măng sinh học polymethyl methacrylate (PMMA) hoặc ghép xương.17,18 Tuy nhiên, khi khối u gần diện khớp, ghép xi măng sinh học PMMA tạo ra phản ứng tỏa nhiệt có thể gây hoại tử tế bào sụn khớp, làm kéo dài thời gian liền xương. Xi măng PMMA có mô đun đàn hồi lớn hơn xương dưới sụn và sụn khớp nên bệnh nhân có nguy cơ gãy xương phạm khớp và viêm khớp thoái hóa cao hơn sau ghép xi măng. Bên cạnh đó, ghép xi măng sinh học có thể dẫn tới hội chứng ghép xi măng xương. Phẫu thuật lấy u và ghép xương có thể khắc phục được các hạn chế trên của ghép xi măng sinh học. Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, phẫu thuật lấy u và ghép xương điều trị u tế bào khổng lồ xương là thường quy. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu đánh giá hiệu quả của phương pháp phẫu thuật này và chưa có nhiều nghiên cứu về u tế bào khổng lồ xương nói chung. Vì vậy, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài “Đánh giá kết quả phẫu thuật u tế bào khổng lồ xương bằng lấy u và ghép xương tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức” với 2 mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh của bệnh nhân u tế bào khổng lồ xương được phẫu thuật lấy u ghép xương. 2. Đánh giá kết quả liền xương sau phẫu thuật điều trị u tế bào khổng lồ xương bằng lấy u và ghép xương tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.