NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ NỘI SOI ĐẠI TRÀNG TRONG BỆNH CROHN

Abstract

Bệnh Crohn được đặc trưng bởi tổn thương viêm mạn tính một hoặc nhiều vị trí của ống tiêu hóa, từ miệng đến hậu môn, thường gặp ở đoạn cuối ruột non, phần đầu của đại tràng và quanh ống hậu môn, tổn thương xuyên qua các lớp của thành ống tiêu hóa từ niêm mạc đến thanh mạc. Bệnh Crohn là một trong hai bệnh chính của viêm ruột (IBD: Inflammatory Bowel Disease), bao gồm bệnh Crohn (CD: Crohn’s Disease) và viêm loét đại tràng (UC: Ulcerative colitis)1. Hai bệnh này có biểu hiện lâm sàng và bệnh học khác nhau giúp chúng ta phân biệt những quá trình viêm này. Đặc điểm tổn thương trên nội soi trong bệnh Crohn được đặc trưng bởi niêm mạc đá cuội, loét áp tơ hoặc loét dài tạo thành hình ảnh lát đá. Về mặt bệnh học, trong bệnh Crohn biểu hiện là những tổn thương không liên tục, xuyên thành và có u hạt dễ gây các biến chứng thủng, rò, không đối xứng và liên quan đến hồi tràng trong khi bệnh viêm loét đại tràng là những tổn thương liên tục chỉ ở lớp niêm mạc của đại tràng1. Việc phân biệt hai bệnh này có vai trò rất quan trọng vì nó giúp cho người thầy thuốc có những thái độ xử trí và tiên lượng bệnh hoàn toàn khác nhau. Cho đến nay, nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa rõ ràng, sự thay đổi miễn dịch, yếu tố di truyền và môi trường đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển bệnh. Nhiều giả thuyết được đưa ra gồm nhiễm trùng, vi khuẩn, virus, Chlamydia, yếu tố chế độ ăn gồm ăn nhiều chất béo, dầu, thịt và ăn ít chất xơ2. Bệnh chủ yếu gặp ở các nước phương Tây. Tuy nhiên, bệnh đang gia tăng mạnh trong những năm gần đây ở một số quốc gia Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng có thể liên quan đến sự thay đổi của môi trường, chế độ ăn uống, sinh hoạt. Hiện tại, cũng giống như các bệnh tự miễn khác, bệnh chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn đặc hiệu, mục tiêu điều trị nhằm duy trì đợt ổn định và giảm nhẹ triệu chứng lâm sàng, triệu chứng trên nội soi cho người bệnh giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, phòng các biến chứng và hạn chế phải phẫu thuật3. Trong những năm gần đây, dựa trên những kiến thức hiểu biết mới về bệnh, bệnh Crohn đã có những liệu pháp điều trị mới ra đời hứa hẹn sẽ có những kết quả tốt trong tương lai. Hiện tại ở Việt Nam có rất ít nghiên cứu về bệnh Crohn, nên hiểu biết về đặc điểm lâm sàng và nội soi của bệnh Crohn còn hạn chế. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nội soi đại tràng trong bệnh Crohn” nhằm mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nội soi đại tràng trong bệnh Crohn. 2. Đối chiếu thang điểm CDAI với hình ảnh nội soi theo phân loại Montreal.