NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG LOẠN THẦN Ở ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG RƯỢU TRONG GIÁM ĐỊNH PHÁP Y TÂM THẦN

Abstract

Rượu là chất tác động tâm thần, uống rượu ở mức vừa phải đem lại cho người uống rượu cảm giác sảng khoái, vui vẻ, hoạt bát trong giao tiếp; nhưng uống rượu nhiều, người uống rượu dễ lâm vào trạng thái say rượu, không làm chủ được bản thân, thậm chí có thể hôn mê và tử vong do ngộ độc rượu cấp. Những người uống rượu thường xuyên với mục đích tiêu khiển, để che đậy những khiếm khuyết của bản thân, quên đi những vướng mắc trong cuộc sống được coi là lạm dụng rượu (LDR). Từ LDR đến phụ thuộc rượu và nghiện rượu (NR) có ranh giới rất mong manh. Nghiện rượu và say rượu bệnh lý là một trong những vấn đề y tế - xã hội rất quan trọng. Mức độ phổ biến của chúng trong nhân dân khá rộng rãi và ngày càng gia tăng. Nghiện rượu là một bệnh mạn tính gây ra nhiều tác hại làm ảnh hưởng đến hiệu suất công tác, làm rối loạn các mối quan hệ gia đình và đời sống xã hội, làm ảnh hưởng đến sức khoẻ thể chất và tâm thần, làm biến đổi nhân cách và suy đồi đạo đức xã hội của người bệnh, và theo Bùi Quang Huy (2010) có khoảng 1%-10% các trường hợp say rượu bệnh lý và NR trong dân số [1]. Tại Hoa Kỳ có xấp xỉ 13% trường hợp lạm dụng rượu hoặc phụ thuộc rượu [2]. Đa số người Hoa Kỳ uống rượu dưới mọi hình thức, nhưng rượu cũng đã gây ra gần 75.000 người chết mỗi năm và chi phí xã hội hàng năm vào khoảng 150 tỷ USD. Tác hại từ rượu có thể xảy như sau [3]. Nghiện rượu mạn tính và rối loạn tâm thần (RLTT) do rượu chiếm khoảng 22% số bệnh nhân điều trị trong bệnh viện tâm thần. Tại các khoa tâm thần trong bệnh viện đa khoa có tới 1/3 bệnh nhân nằm viện là NR, trong đó có khoảng 90% là nam giới và khoảng 10% là nữ giới, thường là những người trẻ tuổi (dưới 45 tuổi). Đây là lực lượng lao động chính cho xã hội, vì vậy vấn đề RLTT do rượu ngày càng trở thành một vấn nạn cho hành vi phạm tội hình sự trong đời sống xã hội hiện nay, nhất là ở các nước đang phát triển [4]. Martin S.E. (2011), khi nghiên cứu các mối liên quan giữa rượu, tội phạm và các hệ thống tòa án hình sự thấy gần 40% tù nhân trong các trại cải tạo có lạm dụng rượu. Tác giả đã trình bày một số khái niệm để giải thích mối liên quan giữa NR và tội phạm, xác định lượng rượu tiêu thụ và tội phạm [5]. Zhang L. và cs (2003), nghiên cứu về mối liên quan giữa rượu và tội phạm bạo lực cho thấy chính rượu như là một nguyên nhân của bạo lực dẫn đến phạm tội [6]. Stadtland C. và Nedopil N. (2005), khi nghiên cứu về mối liên quan giữa NR và tái phạm tội hình sự ở 85 người phạm tội hình sự thấy có tới 27,3% người NR, trong đó có 62,5% người phạm tội hình sự nhiều lần [7]. Trên thế giới và ở Việt Nam có nhiều công trình nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng và rối loạn hành vi do sử dụng rượu (SDR) liên quan đến pháp luật. Nhưng chưa có một đề tài nào nghiên cứu đầy đủ về đặc điểm lâm sàng và hành vi phạm tội ở đối tượng SDR trong giám định pháp y tâm thần (PYTT). Do đó, chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng loạn thần ở đối tượng sử dụng rượu trong giám định pháp y tâm thần” nhằm các mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng loạn thần ở đối tượng sử dụng rượu trong giám định pháp y tâm thần. 2. Nhận xét một số đặc điểm hành vi phạm tội ở đối tượng loạn thần sử dụng rượu trong giám định pháp y tâm thần