đặc điểm thiếu máu ở bệnh nhân ung thư dạ dày được phẫu thuật và điều trị hóa chất bổ trợ tại bệnh viện k cơ sở tân triều

Abstract

Ung thư dạ dày (UTDD) là một trong số các bệnh ung thư (UT) phổ biến ở nhiều nước trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Tại Việt Nam UTDD đứng thứ 3 ở nam, sau UT gan và ung thư phổi; đứng vị trí thứ 3 ở nữ sau UT vú, phế quản. Bệnh gồm hai loại theo sự phát sinh của tế bào: UT biểu mô và không phải UT biểu mô. Trong đó ung thư biểu mô tuyến chiếm 95% trong số các loại UTDD 1,2. Điều trị ung thư dạ dày cũng giống như hầu hết các ung thư tiêu hóa khác chủ yếu là phẫu thuật. Khi khối u còn khu trú tại dạ dày và ít xâm lấn thì phẫu thuật có thể điều trị khỏi khoảng 90% các trường hợp. Những trường hợp bệnh ở giai đoạn muộn, phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị cơ bản. Các biện pháp hoá trị và xạ trị đóng vai trò bổ trợ hoặc điều trị triệu chứng 3-5. Các phác đồ điều trị bổ trợ đã được nghiên cứu từ khoảng ba thập kỷ nay đã cho thấy hóa trị bổ trợ có vai trò làm giảm tỷ lệ tái phát, di căn và tăng thời gian sống thêm cho bệnh nhân, tăng khả năng phẫu thuật triệt căn6-9. Tuy nhiên tình trạng thiếu máu trước, trong và sau quá trình điều trị hóa chất đã ảnh hưởng đến thực hiện và tuân thủ phác đồ điều trị cũng như chất lượng sống của bệnh nhân và là yếu tố tiên lượng xấu của bệnh. Tỷ lệ thiếu máu trong nhóm bệnh nhân UTDD dao động từ 36% đến 76% tùy theo giai đoạn bệnh, đặc điểm điều trị và chế độ dinh dưỡng 10-18. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng đã phân tích đặc điểm cũng như nguyên nhân của thiếu máu trên bệnh nhân UTDD trước, trong và sau điều trị nhằm nâng cao hiệu quả điều trị cũng như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân 12,16,19-24. Tại Bệnh viện K các bệnh nhân ung thư dạ dày thường đến vào giai đoạn muộn vì vậy các bệnh nhân sẽ phải điều trị bổ trợ hóa chất sau phẫu thuật triệt căn. Tỷ lệ thiếu máu của các bệnh nhân này dao động từ 40-60% tùy theo giai đoạn của bệnh và đặc điểm điều trị 25- 28. Tại viện K hiện chưa có nghiên cứu một cách hệ thống về đặc điểm thiếu máu cũng như các yếu tố liên quan đến đặc điểm thiếu máu của bệnh nhân ung thư dạ dày vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm hai mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm thiếu máu ở bệnh nhân thư biểu mô tuyến dạ dày giai đoạn II, III được phẫu thuật và điều trị hóa chất bổ trợ phác đồ XELOX tại bệnh viện K cơ sở Tân Triều. 2. Phân tích độc tính lên tế bào máu của hóa trị bổ trợ ở nhóm bệnh nhân trên.