ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ TRẦM CẢM MỨC ĐỘ VỪA BẰNG KÍCH THÍCH TỪ XUYÊN SỌ Ở BỆNH NHÂN ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN TÂM THẦN TRUNG ƯƠNG I

Abstract

Trầm cảm là một rối loạn thường gặp. Theo Kaplan và Sadock, tỷ lệ trong đời là 15%, tỷ lệ mới mắc là 10% trong số các bệnh nhân đến khám ở các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu. Ở Việt Nam, theo nghiên cứu của Bệnh viện Tâm thần trung ương I về 10 rối loạn tâm thần thường gặp năm 2000-2002 cho thấy tỷ lệ hiện mắc của trầm cảm là 2,8% [1]. Theo nghiên cứu của Tổ chức y tế thế giới, dự đoán đến năm 2020 trầm cảm sẽ trở thành một trong các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, làm giảm chất lượng cuộc sống và gây loạn hoạt năng ở các nước đang phát triển [2]. Việc điều trị trầm cảm đã có nhiều tiến bộ trong đó có điều trị bằng hóa dược, các phương pháp tâm lý cũng như bằng các phương pháp sinh học. Kích thích từ xuyên sọ là một kỹ thuật kích thích và điều biến thần kinh dựa trên nguyên tắc cảm ứng điện từ của một điện trường trong não. Kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại là một phương pháp điều trị không xâm lấn đầy hứa hẹn cho một loạt các bệnh lý tâm thần kinh. Lợi ích điều trị của kích thích từ xuyên sọ đã được khẳng định trong các rối loạn tâm thần như trầm cảm, hưng cảm cấp, rối loạn lưỡng cực, rối loạn hoảng sợ, ảo giác... Trong điều trị trầm cảm, kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại đã chứng minh được hiệu quả trong việc cải thiện triệu chứng ngắn hạn và lâu dài cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe trên bệnh nhân trầm cảm kháng thuốc và không kháng thuốc. Trên bệnh nhân trầm cảm, kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại đã được chứng minh như một phương pháp điều trị đơn độc có hiệu quả mà không cần phối hợp với các thuốc chống trầm cảm, đồng thời trong một số nghiên cứu kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại cũng chứng minh được hiệu quả trong việc tăng cường tác dụng điều trị của các loại thuốc chống trầm cảm [3]. Vào tháng 10 năm 2008, một hệ thống máy kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại đã được phê duyệt bởi Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ cho phép điều trị các bệnh nhân trầm cảm đơn cực kháng thuốc đã thất bại với một loại thuốc chống trầm cảm [4]. Nhìn chung kích thích từ xuyên sọ lặp đi lặp lại là một phương pháp điều trị an toàn, một số nghiên cứu ghi nhận được một số tác dụng không mong muốn như đau đầu, khó chịu, co giật, thay đối ngưỡng nghe …, các tác dụng không mong muốn này ít gặp, mức độ tổn thương nhẹ và có thể hồi phục hoàn toàn. Ở Việt Nam, các nghiên cứu về sử dụng kích thích từ xuyên sọ trên đối tượng bệnh nhân trầm cảm còn chưa nhiều, nên chúng tôi thực hiện nghiên cứu: “Đánh giá hiệu quả điều trị trầm cảm mức độ vừa bằng kích thích từ xuyên sọ ở bệnh nhân điều trị nội trú tại bệnh viện Tâm thần trung ương I” với hai mục tiêu: 1. Đánh giá hiệu quả điều trị trầm cảm mức độ vừa bằng kích thích từ xuyên sọ kết hợp với thuốc. 2. Khảo sát tác dụng không mong muốn của điều trị trầm cảm mức độ vừa bằng kích thích từ xuyên sọ.