KHẢO SÁT TÌNH TRẠNG ĐAU CỦA BỆNH NHÂN THOÁI HÓA KHỚP GỐI NGUYÊN PHÁT BẰNG CHỈ SỐ ICOAP (INTERMITTENT AND CONSTANT OF OSTEOARTHRITIS PAIN)

Abstract

Thoái hóa khớp gối là bệnh lý tổn thương toàn bộ các thành phần của một khớp như sụn, xương dưới sụn, dây chằng, màng hoạt dịch, cơ cạnh khớp, trong đó tổn thương sụn là chủ yếu. Đây là một bệnh khớp rất thường gặp ở người cao tuổi và ở mọi quốc gia trên thế giới1. Thoái hóa khớp (THK) là nguyên nhân chính gây đau và tàn tật, góp phần không nhỏ vào gánh nặng chăm sóc y tế trên thế giới2. Ở Mỹ, thoái hóa khớp gối có triệu chứng chiếm 12% tổng số người trên 60 tuổi, và 6% ở những người trên 30 tuổi3. Đau là triệu chứng hay gặp nhất ở bệnh nhân thoái hóa khớp gối4, đây cũng là nguyên nhân chủ yếu khiến người bệnh thường xuyên phải sử dụng các thuốc chống viêm giảm đau không steroids (NSAIDs)5 và lựa chọn thay khớp6. Đau trong THK gối rất phức tạp, gồm cả cơn đau mạn tính và những đợt cấp tính không dự báo trước được7. Hiệp hội nghiên cứu thoái hóa khớp quốc tế (OARSI) đã chỉ ra các kiểu cơn đau trong thoái hóa khớp cần được ưu tiên nghiên cứu để điều trị tối ưu cho từng bệnh nhân8. Hiện nay, các thang điểm đau sử dụng phổ biến như Western Ontario McMaster Universities Osteoarthritis Index Pain Subscale (WOMAC-PS), visual analogical scale (VAS) đều không đánh giá được các đặc điểm đau đó9. Từ năm 2008, thang điểm đánh giá đau liên tục và đau cấp tính trong thoái hóa khớp gối (ICOAP) đã được hiệp hội OARSI và OMERACT (tổ chức đánh giá kết quả thử nghiệm lâm sàng trong bệnh khớp) phát triển10. Thang điểm ICOAP gồm có 11 câu hỏi chia làm 2 phần nói về mức độ đau và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của cả đau liên tục và cơn đau cấp trong thoái hóa khớp gối. Phiên bản tiếng Anh của thang điểm ICOAP đã được sử dụng rộng rãi trong các nghiên cứu để đánh giá hiệu quả giảm đau của các phương pháp điều trị khác nhau11,12. Thang điểm cũng được dịch và thử nghiệm ở nhiều nước như: Pháp, Italy, Đức, Bắc và Trung Mỹ, Bồ Đào Nha, Trung Quốc…13 và có những bằng chứng về độ tin cậy và hiệu quả sử dụng. Hơn nữa, đây là một thang điểm dễ sử dụng, có thể dùng để phỏng vấn qua điện thoại để theo dõi điều trị giúp đem lại kết quả tốt nhất cho từng bệnh nhân. Tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về thang điểm ICOAP, do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu Khảo sát tình trạng đau của bệnh nhân thoái hóa khối gối nguyên phát bằng chỉ số ICOAP (Intermittent and constant osteoarthritis pain) với ba mục tiêu: 1. Đánh giá khả năng sử dụng chỉ số ICOAP phiên bản tiếng Việt tại Việt Nam. 2. Đánh giá tình trạng đau của bệnh nhân thoái hóa khớp gối nguyên phát qua chỉ số ICOAP. 3. Khảo sát mối liên quan giữa chỉ số ICOAP với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng.