KẾT QUẢ PHẪU THUẬT BẮC CẦU CHỦ VÀNH CẤP CỨU TẠI BỆNH VIỆN TIM HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2017-2019

Abstract

Bệnh tim mạch nói chung và bệnh động mạch vành (ĐMV) nói riêng đang ngày càng gia tăng, chiếm tỷ trọng lớn trong mô hình bệnh tật ở các nước phương Tây [1]. Một trong những bệnh cảnh nghiêm trọng nhất của bệnh ĐMV là hội chứng động mạch vành cấp (HCĐMVC), có thể gây tử vong hoặc ảnh hưởng nặng nề và lâu dài đến chức năng tim. Hàng năm có khoảng 1,5 triệu người nhập viện do HCĐMVC tại Hoa Kỳ, tỷ lệ tử vong đều cao ở cả 2 giới, tỷ lệ này ở nhóm bệnh nam giới và nữ giới trên 40 tuổi lần lượt là 18% và 23% [2]. Điều trị bệnh nhân (BN) bị HCĐMVC là tái tưới máu động mạch vành. Trước đây, khi chưa có can thiệp ĐMV qua da thì điều trị tái tưới máu chủ yếu bằng phẫu thuật bắc cầu chủ vành. Năm 1977, trường hợp nong bóng ĐMV đầu tiên thành công đã mở ra kỷ nguyên can thiệp động mạch vành qua da [3]. Từ đó đến nay, cùng với sự phát triển các loại giá đỡ mạch vành (stent), kỹ thuật can thiệp, các loại thuốc chống ngưng tập tiểu cầu, can thiệp động mạch vành qua da là biện pháp điều trị chủ yếu cho BN bị HCĐMVC với kết quả rất khả quan. Tại Hoa Kỳ, hàng năm có khoảng 400.000 ca phẫu thuật bắc cầu chủ vành, nhưng chỉ một tỷ lệ nhỏ là phẫu thuật mạch vành cấp cứu, chủ yếu bao gồm những trường hợp: thiếu máu cơ tim tiến triển mặc dù đã được điều trị nội khoa tối ưu, tổn thương nhiều thân ĐMV nặng, tai biến của can thiệp ĐMV qua da, giải phẫu ĐMV không phù hợp cho can thiệp, biến chứng cơ học của NMCT cấp [4]. Phẫu thuật bắc cầu chủ vành cấp cứu vẫn là một thách thức lớn đối với bác sĩ ngoại khoa cũng như gây mê hồi sức do tỷ lệ biến chứng sau mổ và tử vong cao. Trên thế giới, có một số báo cáo về phẫu thuật này, tuy nhiên những vấn đề như chỉ định phẫu thuật, kết quả phẫu thuật vẫn nhiều điểm chưa sáng tỏ [5],[6],[7],[8],[9]. Tại Việt Nam, hiện chưa có nhiều nghiên cứu về phẫu thuật bắc cầu chủ vành cấp cứu. Tại Bệnh viện Tim Hà nội, trong 5 năm trở lại đây, mỗi năm thực hiện gần 300 trường hợp phẫu thuật bắc cầu chủ vành, trong đó số lượng mổ cấp cứu từ 20-25 trường hợp (7%), do đó những vấn đề về chỉ định mổ, cách thức mổ, kết quả sau mổ còn nhiều điểm cần nghiên cứu. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài: “Kết quả phẫu thuật bắc cầu chủ vành cấp cứu tại Bệnh viện Tim Hà Nội giai đoạn 2017 -2019” với hai mục tiêu: 1. Nhận xét về một số đặc điểm bệnh lý và chỉ định phẫu thuật bắc cầu chủ vành cấp cứu tại Bệnh viện tim Hà Nội giai đoạn 2017 - 2019. 2. Đánh giá kết quả sớm và trung hạn của phẫu thuật bắc cầu chủ vành cấp cứu tại Bệnh viện tim Hà Nội giai đoạn 2017 - 2019.