KẾT QUẢ PHẪU THUẬT THAY VAN HAI LÁ DO HẸP BẰNG VAN NHÂN TẠO CƠ HỌC ATS TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG QUÂN ĐỘI 108

Abstract

Hẹp van hai lá (HVHL) vẫn còn là bệnh rất phổ biến ở nước ta tuy tỷ lệ mắc bệnh này đã giảm nhiều ở các nước phát triển khác. Nguyên nhân gây bệnh HVHL ở nước ta chủ yếu là thấp tim do liên cầu tan huyết β nhóm A.1 Bệnh HVHL thường diễn biến âm thầm, trong một thời gian dài, nếu không được phát hiện, theo dõi và điều trị kịp thời sẽ gây ra những thay đổi trong cấu trúc tim rồi dẫn tới suy tim, rối loạn nhịp tim và gây ra biến chứng ở các cơ quan khác (phổi, gan, thận, não, chi…), thậm chí tử vong. Phần lớn bệnh nhân mắc bệnh HVHL nằm trong độ tuổi lao động, điều này tác động lớn đến gia đình và xã hội.2 Điều trị bệnh lý HVHL lá gồm nội khoa, can thiệp và ngoại khoa. Trong đó, điều trị ngoại khoa thay van hai lá (VHL) có tính chất triệt để hơn nhưng cũng chỉ là giải pháp cuối cùng khi tổn thương van quá nặng, không cho phép nong hoặc phẫu thuật sửa VHL. Van hai lá nhân tạo gồm van cơ học và van sinh học, được chỉ định tùy từng nhóm bệnh nhân. Năm 1960, Starr và Edwards đã thay thành công van cơ học dạng bi lồng. Đến năm 1977, sự ra đời của van cơ học dạng hai cánh (van Saint Jude Medical - SJM) mang đến nhiều ưu việt và đây vẫn là thiết kế được áp dụng tới hiện tại, với nhiều loại van thương mại như: Sorin Bicarbon, On-X, ATS, SJM...3 Tại Việt Nam, phẫu thuật thay van được tiến hành từ nhiều năm nay, hiện nay có rất nhiều trung tâm phẫu thuật tim mạch rải đều khắp các tỉnh thành, thực hiện được hầu hết các phẫu thuật điều trị bệnh HVHL (nong van bằng bóng, tạo hình VHL và thay VHL cơ học hoặc sinh học). Van cơ học ATS Open Pivot (của hãng ATS Medical Inc., Minneapolis, Minnessota,USA) được giới thiệu vào năm 1992.4 Từ đó đến nay, loại van này đã được sử dụng nhiều trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Tại bệnh viện trung ương Quân đội 108, van ATS Open Pivot đã đưa vào sử dụng từ năm 2014. Tuy nhiên cho đến nay chúng tôi chưa thấy có nghiên cứu nào tại Việt Nam đánh giá về kết quả điều trị của riêng loại van này cho nhóm bệnh nhân HVHL. Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi tiến hành đề tài: “Kết quả phẫu thuật thay van hai lá do hẹp bằng van nhân tạo cơ học ATS tại bệnh viện trung ương Quân đội 108” với hai mục tiêu nghiên cứu: 1. Nhận xét một số đặc điểm bệnh lý của bệnh nhân được phẫu thuật thay van hai lá bằng van nhân tạo cơ học ATS tại bệnh viện trung ương Quân đội 108 giai đoạn 2018 - 2020. 2. Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật thay van hai lá do hẹp bằng van nhân tạo ATS tại bệnh viện trung ương Quân đội 108 giai đoạn 2018 - 2020.