ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG TÁI PHÁT BỆNH VIÊM ĐA RỄ VÀ DÂY THẦN KINH CẤP TÍNH

Abstract

Bệnh viêm đa rễ và dây thần kinh cấp tính hay hội chứng Guillain-Barré (GBS) là bệnh lý tự miễn gây tổn thương nhiều rễ và dây thần kinh cấp tính với biểu hiện lâm sàng là liệt mềm kèm theo mất hoặc giảm phản xạ gân xương, rối loạn cảm giác, phân ly đạm tế bào trong dịch não tủy và biến đổi điện cơ. [1]. GBS là nguyên nhân hàng đầu gây ra liệt chi cấp tính tiến triển, với tỷ lệ mới mắc GBS hàng năm trên thế giới từ 1,1 đến 1,8 /100.000 người, tỷ lệ mới mắc GBS tăng theo tuổi với lứa tuổi trên [2]. Có một tỷ lệ lớn các trường hợp GBS có liên quan tới các nhiễm trùng tiền đề như viêm đường hô hấp trên hay tiêu chảy trước đó 3 ngày đến 6 tuần [1],[2]. Triệu chứng khởi phát của GBS gồm tê bì, dị cảm, yếu chi, đau các chi hoặc phối hợp các triệu chứng trên. Biểu hiện lâm sàng là liệt các chi tiến triển, hai bên, tương đối đối xứng, mức độ liệt tiến triển trong một thời kỳ 12 giờ đến 28 ngày trước khi đạt đến dạng ổn định [3]. GBS tiến triển với những triệu chứng nghiêm trọng. Đa số bệnh nhân, bệnh tiến triển tiếp tục 1 – 3 tuần sau khi khởi phát các triệu chứng, 2/3 bệnh nhân không thể tự đi một mình khi yếu cơ đạt đến mức tối đa. Suy hô hấp xảy ra ở 25% bệnh nhân. Nếu chẩn đoán kịp thời và điều trị tốt, tỷ lệ tử vong thấp hơn 5% và khoảng 85% hồi phục chức năng hoàn toàn trong vài tháng đến một năm. [4],[5],[6]. Điều trị GBS bao gồm: các biện pháp chăm sóc hỗ trợ và liệu pháp điều trị miễn dịch: truyền tĩnh mạch liều cao immunoglobulin hoặc trao đổi huyết tương [1]. GBS được biết tới là hội chứng điều trị một lần. Khả bị mắc GBS từ hai lần trở lên là ít thấy, (khoảng 1-10% tùy nghiên cứu [1]. Các nhà khoa học nhận thấy GBS tái phát hay gặp ở những bệnh nhân có một số đặc điểm lâm sàng điển hình. Trên thế giới đã có các nghiên cứu xác định các yếu tố này ở những bệnh nhân GBS tái phát trong một giới hạn thời gian từ 5 đến 17 năm mặc dù số lượng nghiên cứu không nhiều. Ở Việt Nam vẫn chưa có những nghiên cứu đánh giá nguy cơ tái phát bệnh GBS. Vì vậy để tìm kiếm câu trả lời nhằm nhận biết những yếu tố lâm sàng nào khiến bệnh nhân viêm đa rễ và dây thần kinh cấp ở Việt Nam có nguy cơ cao mắc GBS nhiều lần, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với mục tiêu: 1. Mô tả các biểu hiện lâm sàng trên bệnh nhân viêm đa rễ và dây thần kinh cấp tính. 2. Mô tả các yếu tố nguy cơ tái phát trên bệnh nhân viêm đa rễ và dây thần kinh cấp tính.