KẾT QUẢ PHẪU THUẬT THAY VAN HAI LÁ ĐƠN THUẦNTẠI VIỆN TIM MẠCH - BỆNH VIỆN BẠCH MAI TỪ 6/2018 ĐẾN 5/2019

Abstract

Bệnh van hai lá là bệnh rất phổ biến ở Việt Nam cũng như tại các nước đang phát triển, trong đó nguyên nhân chủ yếu liên quan đến di chứng thấp tim.1,2 Van hai lá bị tổn thương dẫn tới các bệnh hẹp, hở, hẹp - hở van hai lá; đơn thuần hoặc kết hợp cùng với tổn thương khác tại tim. Chẩn đoán bệnh VHL dựa vào triệu chứng lâm sàng và thăm dò cận lâm sàng, trong đó siêu âm Doppler tim đóng vai trò quan trọng giúp chẩn đoán xác định, đánh giá mức độ tổn thương và theo dõi sau mổ. Hiện nay, có hai phương pháp điều trị ngoại khoa bệnh van hai lá là phẫu thuật sửa VHL và phẫu thuật thay VHL. Mặc dù có nhiều ưu điểm như giữ được van tự nhiên, không cần dùng thuốc chống đông, bảo tồn chức năng thất trái và giảm nguy cơ VNTMNK,3 phẫu thuật sửa VHL thường không hiệu quả đối với bệnh VHL do di chứng thấp tim, mặc dù một vài nghiên cứu đánh giá kết quả điều trị dài hạn của phương pháp này là có thể chấp nhận được.4 Mặt khác, phẫu thuật thay VHL thường được chỉ định đối với những trường hợp bệnh tiến triển nặng, tổn thương van hai lá nhiều mà phẫu thuật sửa van không thể giải quyết được.5 Phẫu thuật thay van hai lá thay thế van bị tổn thương bằng một van nhân tạo dưới sự hỗ trợ của máy tuần hoàn ngoài cơ thể nhằm tái lập lại tình trạng huyết động bình thường của tim. Hai loại van nhận tạo được sử dụng là van cơ học và van sinh học.6,7 Van cơ học có độ bền cao và thông số huyết động tốt, tuy nhiên bệnh nhân phải điều trị thuốc chống đông vĩnh viễn do nguy cơ huyết khối. Ngược lại, van sinh học có ưu điểm bệnh nhân không phải điều trị thuốc chống đông dài ngày, nhưng độ bền của van chỉ ở mức trung bình và nguy cơ thoái hóa nguyên phát đặc biệt tăng cao ở người trẻ.8,9 Bên cạnh đường mở giữa xương ức kinh điển, gần đây phẫu thuật thay van hai lá ít xâm lấn ngày càng phổ biến, với ưu điểm làm giảm sang chấn do phẫu thuật, giảm tỷ lệ nhiễm trùng vết mổ, ít chảy máu, rút ngắn thời gian hồi phục sau mổ, trong khi vẫn đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.10,11 Trong bối cảnh phát triển không ngừng của ngành phẫu thuật tim mạch và của nền y học, việc đánh giá kết quả phẫu thuật thay VHL trên mọi phương diện là hết sức cần thiết. Cho đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu kết quả phẫu thuật thay VHL ở Việt Nam và trên thế giới, về nhiều khía cạnh khác nhau như: van cơ học12,13 hoặc van sinh học,14,15 mổ mở giữa xương ức16 hoặc phẫu thuật ít xâm lấn,17,18 kỹ thuật khâu mũi rời hoặc khâu vắt.19,20 Tuy nhiên, trong giai đoạn gần đây tại Bệnh viện Bạch Mai chưa có nghiên cứu nào đánh giá kết quả của phẫu thuật thay van hai lá đơn thuần dưới một góc nhìn tổng thể, để phân tích thực trạng mổ thay van hai lá, cũng như đối chiếu kết quả giữa những đường mổ, kỹ thuật mổ khác nhau được sử dụng. Vì vậy, với mong muốn nâng cao chất lượng điều trị đối với bệnh nhân mổ thay van hai lá, chúng tôi thực hiện đề tài: “Kết quả phẫu thuật thay van hai lá đơn thuần tại Viện Tim Mạch – Bệnh viện Bạch Mai từ 6/2018 đến 5/2019” nhằm hai mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân mổ thay van hai lá đơn thuần tại Viện Tim Mạch – Bệnh viện Bạch Mai. 2. Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật thay van hai lá đơn thuần tại Viện Tim Mạch – Bệnh viện Bạch Mai.