ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ NỒNG ĐỘ CANXI, VITAMIN D Ở BỆNH NHÂN VIÊM LOÉT ĐẠI TRỰC TRÀNG CHẢY MÁU

Abstract

Viêm loét đại trực tràng chảy máu (VLĐTT chảy máu) là bệnh lý viêm mạn tính, hay tái phát, các triệu chứng đặc trưng là đau bụng, tiêu chảy và chảy máu đại trực tràng, bệnh có tính chất tự miễn, tuy nhiên cho đến nay nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh vẫn chưa được biết rõ. VLĐTT chảy máu là bệnh khá phổ biến ở các nước châu Âu và châu Mỹ. Ở Mỹ, viêm loét đại trực tràng chảy máu ảnh hưởng đến khoảng 500.000 người, với tỷ lệ mắc mới 8-12/100.000 dân mỗi năm 1. Thời gian gần đây bệnh đang có xu hướng tăng lên tại các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, những thập kỷ 70-80 của thế kỷ 20, bệnh viêm loét đại trực tràng chảy máu là một bệnh ít gặp. Tuy nhiên đến năm 2007, theo nghiên cứu của Vũ Văn Khiên và Khúc Đình Minh, viêm loét đại trực tràng chảy máu chiếm khoảng 1,7% trong số các bệnh nhân được soi đại tràng 2. Bệnh nhân mắc bệnh viêm loét đại trực tràng chảy máu có nguy cơ suy dinh dưỡng cao. Do bệnh diễn biến mãn tính, mức độ nghiêm trọng của viêm, các yếu tố ảnh hưởng đến tiêu hóa và hấp thu, cũng như các biến chứng của bệnh và chế độ ăn uống không đầy đủ hoặc không cân bằng dẫn tới nguy cơ gây suy dinh dưỡng ở những bệnh nhân này. Suy dinh dưỡng cũng làm tăng nguy cơ nhập viện, thời gian nằm viện lâu hơn, tăng nguy cơ nhiễm trùng và tử vong. Những bệnh nhân bị VLĐTT chảy máu dễ dẫn đến thiếu hụt nhiều chất dinh dưỡng. Chảy máu mạn tính và kém hấp thu dẫn đến thiếu sắt. Kém hấp thu, chán ăn, tác dụng phụ của thuốc có thể dẫn đến thiếu hụt từ nhẹ đến mức độ nặng của protein, vitamin A, B12, C, D, E, K, acid folic, canxi, đồng, magie, kẽm... Vì vậy việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng và nguyên tố vi lượng cho cơ thể có thể cải thiện được các triệu chứng như thiếu máu, còi xương, suy dinh dưỡng, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Vitamin D là một chất dinh dưỡng thiết yếu với tác dụng toàn thân. Điều chỉnh các đáp ứng miễn dịch bẩm sinh và thích ứng và điều hòa cân bằng nội môi canxi có tầm quan trọng đặc biệt trong bệnh viêm ruột do rối loạn miễn dịch và độ khoáng xương liên quan đến viêm nhiễm ở bệnh nhân viêm ruột (IBD) trong đó có VLĐTT chảy máu3. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy giảm vitamin D ở ở bệnh nhân viêm ruột khá phổ biến. Tác giả Alkhouri 62%; Alex Ulitsky và cs 49,8% thiếu vitamin D. Tại Việt Nam hiện nay có rất ít nghiên cứu tình trạng dinh dưỡng và sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng ở bệnh nhân VLĐTT chảy máu. Vì vậy chúng tôi thực hiện nghiên cứu: “Đánh giá tình trạng dinh dưỡng và nồng độ canxi, vitamin D ở bệnh nhân viêm loét đại trực tràng chảy máu” nhằm hai mục tiêu sau: 1. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng và nồng độ canxi, vitamin D ở bệnh nhân viêm loét đại trực tràng chảy máu. 2. Tìm hiểu mối liên quan của tình trạng dinh dưỡng, canxi, vitamin D với một số yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân viêm loét đại trực tràng chảy máu.