TÌNH TRẠNG THIẾU SẮT HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN SUY TIM MẠN PHÂN SUẤT TỔNG MÁU GIẢM

Abstract

Suy tim là bệnh lý phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tại Mỹ, khoảng 5,3 triệu người hiện mắc và mỗi năm có khoảng 500.000 người mới mắc suy tim. Châu Âu, suy tim chiếm tỷ lệ 0,4%-2,0% dân số1. Theo dự báo của Hunts SA và các cộng sự, năm 2030 sẽ có khoảng trên 8 triệu người mắc suy tim và chi phí điều trị cho suy tim sẽ lên tới 69,7 tỉ USD ở nước này2. Việt Nam chưa có con số thống kê cụ thể số người mắc bệnh suy tim, nhưng có khoảng 60 % các bệnh nhân điều trị nội trú ở các khoa tim mạch bị suy tim ở các mức độ khác nhau, và ước tính có khoảng 360.000 đến 1,8 triệu người mắc suy tim3,4. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng có khoảng 50 % số bệnh nhân suy tim sẽ chết trong vòng 5 năm kể từ khi phát hiện bệnh và tỷ lệ tái nhập viện sau 30 ngày đối với bệnh nhân suy tim lên tới 35%5,6,7. Do đó suy tim được coi là một gánh nặng đối với y tế và quốc gia. Nhiều nguyên nhân hay các yếu tố làm nặng suy tim như: nhiễm trùng, thiếu máu, uống rượu, có thai, không tuân thủ điều trị.... Năm 2016, Hội tim mạch Châu Âu (ESC) đã có sự đồng thuận khi công nhận thiếu sắt huyết thanh là yếu tố độc lập làm nặng lên tình trạng bệnh, làm giảm chất lượng cuộc sống, tăng tỷ lệ tử vong trong suy tim mạn tính. Một nghiên cứu thuần tập được thực hiện ở 5 nước Châu Âu với 1500 bệnh nhân suy tim mạn, khoảng 50 % bệnh nhân có thiếu sắt huyết thanh, có 440 bệnh nhân tử vong có liên quan đến tình trạng giảm sắt huyết thanh8. Ở các nước Châu Á, tỷ lệ thiếu sắt huyết thanh bệnh nhân suy tim có thể lên tới từ 60-80%9,10. Đặc biệt trên bệnh nhân suy tim càng nặng thì tỷ lệ thiếu sắt huyết thanh càng cao và tiên lượng càng nặng nề. Điều trị bổ sung sắt ở các bệnh nhân suy tim mạn tính có thiếu sắt huyết thanh đã giúp cải thiện rõ rệt hiệu quả điều trị các bệnh nhân này. Thử nghiệm COMFIRM HF trên 304 suy tim có thiếu sắt huyết thanh, 152 bệnh nhân được bổ sung thêm sắt so với 152 bệnh nhân dùng giả dược. Kết quả nhóm bệnh nhân dùng sắt tĩnh mạch đã cải thiện rõ ràng khả năng gắng sức, triệu chứng và chất lượng cuộc sống cũng như giảm khả năng nhập viện do suy tim11. Tại Việt Nam các nghiên cứu về vấn đề này còn hạn chế. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Tình trạng thiếu sắt huyết thanh ở bệnh nhân suy tim mạn phân suất tống máu giảm” Với 2 mục tiêu: 1. Khảo sát nồng độ sắt huyết thanh ở bệnh nhân suy tim mạn tính phân suất tống máu giảm. 2. Tìm hiểu mối liên quan giữa tình trạng thiếu sắt huyết thanh với một số yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng ở những bệnh nhân này.