KHẢO SÁT CHỈ SỐ 1,5-ANHYDROGLUCITOL MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐÀ NẴNG

Abstract

Đái tháo đường là một trong những bệnh rối loạn chuyển hóa có tốc độ tăng nhanh trên thế giới. Theo Hiệp hội Đái tháo đường Quốc tế (IDF) vào năm 2017, thế giới có khoảng 425 triệu người mắc bệnh và dự kiến sẽ tăng lên 629 triệu người vào năm 2045.1 Việt Nam là một trong các quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh cao và xu hướng tăng nhanh. Trong năm 2017 cả nước có 3,5 triệu người (khoảng 5,5% dân số) mắc bệnh. Đái tháo đường đang là vấn nạn về kinh tế, xã hội cho toàn cầu.2 Kiểm soát tốt glucose máu là mục tiêu then chốt trong điều trị đái tháo đường nói chung, đặc biệt là đái tháo đường týp 2. Nếu được kiểm soát tốt, bệnh nhân có thể cải thiện những biến động glucose máu lớn, hạn chế những cơn tăng và hạ glucose máu cấp tính.3,4 Từ đó, bệnh nhân có thể ngăn ngừa, làm chậm tiến triển các biến chứng của bệnh và duy trì chất lượng cuộc sống gần như bình thường.5 Do đó, việc phối hợp nhiều biện pháp để theo dõi những biến động liên tục của glucose máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 vô cùng cần thiết. Hiện nay, các chỉ số glucose máu, HbA1c và Fructosamin đang sử dụng để theo dõi và đánh giá hiệu quả việc kiểm soát glucose máu. Tuy nhiên, các chỉ số này chỉ phản ánh glucose trong máu tại thời điểm xét nghiệm hoặc nồng độ glucose máu trung bình trong vòng 2-3 tháng và 2-3 tuần trước đó.6 Thế nên, trong một số trường hợp, những xét nghiệm này có thể bỏ qua những bệnh nhân có sự tăng vọt glucose máu và đã được bù trừ bằng tình trạng hạ glucose máu.7-9 Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những bệnh nhân đái tháo đường týp 2 được xem là kiểm soát tốt vẫn còn 36 - 38% có cơn tăng glucose máu sau ăn và 45% trường hợp có hạ glucose máu mức độ nhẹ hoặc trung bình mà lâm sàng hầu như không phát hiện được.10-12 1,5-Anhydroglucitol là một monosaccarid có cấu trúc tương tự như glucose, bị cạnh tranh tái hấp thu bởi glucose ở ống thận, tăng trong kiểm soát glucose máu tốt, giảm trong kiểm soát glucose máu kém. Trong đái tháo đường, chỉ số 1,5-Anhydroglucitol cho biết sự tăng vọt của glucose máu sau ăn và phản ánh sự thay đổi của glucose máu trong vòng 1 - 2 tuần, khi cả Fructosamin và HbA1c chưa kịp thay đổi.6,13 Xét nghiệm đã được sử dụng ở nhiều phòng xét nghiệm tại Nhật Bản, Hoa Kỳ và nhiều quốc gia ở châu Á, …6 Tuy nhiên, ở Việt Nam chưa có công trình nghiên cứu nào về vai trò của 1,5-Anhydroglucitol trong đái tháo đường được công bố. Do đó, nhằm tăng cường kiểm soát glucose máu chặt chẽ để nâng cao chất lượng công tác chăm sóc và quản lý bệnh nhân đái tháo đường được hiệu quả hơn, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu: “Khảo sát chỉ số 1,5-Anhydroglucitol máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Đà Nẵng” với hai mục tiêu: 1. Xác định nồng độ 1,5-Anhydroglucitol máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại bệnh viện Đà Nẵng. 2. Tìm hiểu mối liên quan của nồng độ 1,5-Anhydroglucitol máu và các chỉ số kiểm soát glucose máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2.