KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U TỤY LÀNH TÍNH TẠI BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ VIỆT ĐỨC GIAI ĐOẠN 2014 – 2018

Abstract

U tụy là thuật ngữ để chỉ các khối u phát sinh từ tụy, có thể xuất phát từ bất kì vị trí nào như đầu, cổ, thân hay đuôi tụy hoặc từ tụy nội tiết hay tụy ngoại tiết. U tụy thường có độ ác tính cao, nhất là u tụy ngoại tiết. Cho đến nay, tổn thương thường gặp nhất ở tụy là ung thư biểu mô tuyến với tỉ lệ sống thấp nhất trong số các ung thư đường tiêu hóa 1. Các khối u của tụy nội tiết thường ít gặp, lành tính hơn nên ít được chú ý đến và hay bị bỏ qua cho đến khi bệnh tiến triển nặng. Tuy nhiên việc khẳng định một khối u ở tụy là lành tính hay ác tính cho đến nay vẫn còn nhiều khó khăn và tranh cãi. U tuyến tụy dù không thường gặp, tuy nhiên càng ngày bệnh càng có xu hướng gia tăng ở các nước, ở cả hai giới nam và nữ. Yếu tố nguy cơ hàng đầu của bệnh là rượu và thuốc lá2. Tùy vào vị trí cũng như kích thước mà khối u tụy có thể biểu hiện thành các triệu chứng như vàng da, đau bụng, sút cân, hay hoàn toàn không hề có triệu chứng gì cho đến khi khối u to đáng kể gây chèn ép. Nghiên cứu của Phạm Hồng Nguyên cho thấy 75% bệnh nhân có triệu chứng đau bụng.3 Nhưng bên cạnh đó, cũng có không ít trường hợp phát hiện khối u một cách tình cờ. Theo nghiên cứu của Cristina R. Ferrone và cộng sự năm 2009, con số này lên tới 71%4. Nhờ sự tiến bộ của chẩn đoán hình ảnh với các phương pháp như siêu âm, cắt lớp vi tính, siêu âm nội soi, cộng hưởng từ .v.v. mà càng ngày thời gian chẩn đoán bệnh càng được cải thiện. Cho đến nay, phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị chủ yếu cho những khối u tuyến tụy lành tính, nhất là trong trường hợp khối u lớn, có biến chứng hoặc có nguy cơ tiến triển thành ác tính. Báo cáo của Đoàn Tiến Mỹ và cộng sự tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2012 trên 6 bệnh nhân được phẫu thuật cắt đầu tụy bảo tồn tá tràng (phẫu thuật Berger) cho kết quả khả quan.5 Park Sung-Jin cũng nghiên cứu trên 28 trường hợp cắt thân đuôi tụy do u cả lành tính và ác tính cho thấy tỉ lệ rò tụy nặng là 3,6%.6 Tuy nhiên, phẫu thuật tụy nhìn chung vẫn là một trong những phẫu thuật khó, tỉ lệ biến chứng còn cao. Để nói lên tính chất khó khăn này, thành ngữ Anh về y học có câu: “Tụy không phải là bạn của bạn – The Pancreas is not your friend”.7 Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Kết quả điều trị phẫu thuật u tụy lành tính tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức giai đoạn 2014 – 2018” với 2 mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của những bệnh nhân u tụy lành tính được phẫu thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức từ tháng 01/2014 đến tháng 12/2018. 2. Mô tả kết quả điều trị phẫu thuật u tụy lành tính tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong giai đoạn trên.